BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ VÀ TIÊU DIỆT BỌ NHẢY GÂY HẠI TRÊN CÁC LOẠI CÂY HỌ THẬP TỰ

Là loài côn trùng không còn xa lạ với nông dân, bọ nhảy thường xuyên xuất hiện cắn phá và gây hại lên các cây rau họ thập tự, đặc biệt là rau cải. Chúng có khả năng di chuyển, phát tán nhanh và khó trị vì vậy cần có biện pháp phòng trừ hiệu quả từ đầu để tránh ảnh hưởng đến chất lượng rau cải và năng suất mùa vụ.

Tên khoa học: Phyllotreta spp.

Họ: Ánh kim Chrysomelidae

Bộ: Cánh cứng Coleoptera

Đặc điểm hình thái

– Một bọ nhảy trưởng thành có thể đẻ đến 200 trứng ở dưới đất xung quanh khu vực rễ chính của cây. 

– Trứng: Khi mới đẻ có màu trắng vàng, bề mặt nhẵn bóng. Khi sắp nở, trứng chuyển sang màu nâu vàng, hình bầu dục. Trứng được đẻ trên mặt đất, gần gốc cây, có kích thước từ 0,26mm đến 0,43mm.

– Sâu non (ấu trùng trong đất): Có 3 tuổi, hình ống mập. Mới nở sâu có màu trắng trong, sau đó màu trắng sữa hoặc màu vàng, khi ít hoạt động thân co ngắn lại. Đầu hình bán cầu, hai má màu nâu, cơ thể có các u lông nhỏ ngắn và thưa. Đẫy sức dài khoảng 4mm. 

– Nhộng: Nhộng trần có màu nâu, mầm cánh và mầm chân rõ rệt. Sau khi hoá nhộng thì nhộng có màu trắng đục sau đó chuyển dần sang màu vàng nâu cho đến khi thành bọ trưởng thành. Phần đầu, bụng, lưng và ngực của nhộng có nhiều lông cứng ngắn và thưa. Đốt cuối cùng của nhộng có hai gai lồi.

– Bọ trưởng thành: Có hình bầu dục, cơ thể dài khoảng 2 – 2,5mm, cánh cứng màu đen bóng, giữa mỗi cánh có một vạch màu vàng nhạt cong như hình củ lạc (đậu phộng), chân sau to khỏe có sức nhảy xa và bay rất khoẻ.

Đặc điểm gây hại của bọ nhảy

– Bọ nhảy hoạt động nhiều vào các tháng mùa khô làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng rau cải, năng suất mùa vụ thậm chí có thể gây mất trắng nếu không phòng trừ và điều trị đúng cách, kịp thời. Mật độ bọ nhảy giảm đi khi trời mưa nhiều.

– Bọ nhảy gây hại mạnh vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát. Buổi trưa nắng thường trốn ở dưới gốc hoặc mặt dưới lá. Bọ nhảy thường giả chết và nhảy rất nhanh khi bị động.

– Bọ nhảy có thể gây hại trong suốt thời kỳ sinh trưởng của cây cải, nhưng thường gây hại mạnh nhất vào lúc cây cải còn non (sau khi gieo khoảng 7-10 ngày).

– Bọ nhảy cắn phá lá cải tạo thành những lỗ thủng nhỏ với kích thước vài mm, nếu chúng gây hại nặng lá rau có thể thủng nhiều và te tua, xơ xác.

– Ngoài ra chúng còn nhảy đạp làm lá rau dập nát, nhất là trên những loại cải có lá mỏng.

– Sâu non của bọ nhảy sẽ cắn phá rễ và củ, tạo thành những đường lõm ngoằn ngoèo hoặc thành lỗ ăn sâu vào bên trong rễ, trong củ làm cho cây bị còi cọc, chậm lớn. Lâu dần làm củ và rễ bị thối dẫn đến héo và chết cây.

Biện pháp phòng ngừa và điều trị

Biện pháp canh tác

– Xử lý đất trước khi trồng mùa vụ mới bằng bột vôi, phơi đất khô tối thiểu từ 10-15 ngày để diệt sâu non và nhộng còn trong đất.

– Dọn sạch tàn dư cây trồng của mùa vụ trước.

– Trồng luân canh với những cây khác họ thập tự như ngò, hành, dưa leo, bầu, bí.

– Thường xuyên kiểm tra ruộng cải để phát hiện sớm và phun xịt thuốc diệt trừ bọ nhảy kịp thời.

– Thu hút và bẫy dụ bọ nhảy vào cuối mùa vụ để tiêu diệt triệt để số lượng bọ nhảy trưởng thành bằng cách chừa lại một diện tích nhỏ rau cải giữ ruộng rồi phun thuốc diệt. Biện pháp này, nông dân nên sử dụng thuốc hoá học để tiêu diệt bọ nhảy dứt điểm, nhanh chóng và bỏ cả phần rau đã phun thuốc này. 

Biện pháp sinh học

Bọ nhảy trưởng thành thường hoạt động mạnh vào ban ngày, rất khó diệt trừ nhưng ban đêm lại ít hoạt động và thường tập trung trú ở giữa nõn cải vì vậy bà con nông dân nên tiến hành phun thuốc lúc chập tối để đạt được hiệu quả phòng trừ cao nhất. 

Để mang lại sự an toàn cho sức khỏe cho người tiêu dùng và cả người nông dân, cùng với việc bảo vệ cây trồng trước sự tấn công trở lại của bọ nhảy, bà con nên sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học được nghiên cứu, sản xuất theo Công nghệ sinh học nano của Tanixa với dòng sản phẩm và liều dùng như sau:

– Tanixa Xudu Max: Chống kháng thuốc, ngăn ngừa côn trùng, bọ nhảy hiệu quả

– Tanixa Bio Btk: Gây ngộ độc bọ nhảy theo đường ăn.

Liều dùng:

– 1ml Bio Feed Tanixa + 2ml Tanixa Xudu Max/ 1 lít nước, phun lá

– 1ml Tanixa Bio Btk + 2ml Bio Feed Tanixa/ 1 lít nước, phun đất, diệt ấu trùng bọ nhảy.

Hiệu quả:

– Sau 2 ngày.

– Sau 2 lần phun, mật độ bọ nhảy giảm nhanh.

Lưu ý: Phun định kỳ để đạt hiệu quả cao nhất

Qua đó, bà con cần lưu ý thường xuyên kiểm tra ruộng vườn để sớm phát hiện sâu bệnh và bọ nhảy trong vườn để có biện pháp phòng trừ và tiêu diệt kịp thời. Tuy không lây bệnh hại nhưng bọ nhảy lại làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cây trồng trong vườn, đặc biệt là các giống cây cải, từ đó sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng mùa vụ và hiệu quả kinh tế của bà con nhà nông.