Trị nứt thân xì mủ sầu riêng sớm và dứt điểm sẽ giúp vườn sầu riêng khắp phục sâu bệnh, đạt điều kiện phát triển tốt nhất, đem lại năng suất cao cho bà con nhà vườn.
Trị nứt thân xì mủ sầu riêng như thế nào cho hiệu quả và tiết kiệm là nỗi lo lắng, thậm chí gây hoang mang cho nhiều bà con nhà vườn. Bởi vì căn bệnh này có thể khởi phát ở mọi giai đoạn sinh trưởng của cây sầu riêng. Từ một vết bệnh nhỏ thường xuất hiện trên thân, chúng sớm phát triển, lớn dần lên và rồi tạo thành một lỗ hổng lớn. Nghiêm trọng hơn, nếu không xử lý nhanh chóng, kịp thời thì sẽ tạo điều kiện cho sâu bệnh phát triển và nấm mốc gây bệnh hoành hành. Để khắc phục triệt để vấn đề này, mời bà con cùng Tanixa theo dõi qua bài viết dưới đây.
Bệnh nứt thân xì mủ do Phytophthora gây nên.
Tìm hiểu nguồn gốc bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng
Điều trước tiên bà con cần nắm được chính là nguyên nhân, nguồn gốc gây nên bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng. Từ đó quyết định nên dùng thuốc gì, tần suất ra sao, liều lượng thế nào để trị nứt thân xì mủ sầu riêng triệt để, đơn giản lại tốn ít chi phí nhất có thể.
Theo các nghiên cứu về sinh vật học, bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng do Phytophthora palmivora gây ra. Phytophthora nicotianae và Pythium cucurbitacearum đều là sinh vật thuộc họ Pythiaceae. Chúng khiến cho cây sầu không chỉ bị thối rễ, thối quả khi chín mà còn góp phần gia tăng và làm trầm trọng hơn căn bệnh bệnh nứt thân xì mủ. Loài này đặc biệt gây hại nghiêm trọng đến các vườn sầu riêng trong riêng vùng sầu Tây Nam Bộ, vùng sầu riêng Tây Nguyên, Đông Nam Bộ và nói rộng ra là tại Việt Nam, Thái Lan… Điểm quan trọng là rất khó kiểm soát khi trị nứt thân xì mủ sầu riêng do khả năng kháng thuốc cao.
Những thuộc tính cụ thể của Phytophthora như sau:
– Nhiệt độ sinh trưởng: từ 25 – 35°C.
– Thời gian khởi phát bắt đầu khởi bệnh từ tháng 6 – tháng 9.
– Giống sầu riêng gây hại phổ biến là sầu riêng khổ qua xanh, sầu chuồng bò, sầu riêng Monthong, sầu riêng cơm vàng sữa hạt lép.
– Triệu chứng bệnh nổi bật là phần lá héo vàng.
– Đường lây lan chính qua gió, nước hoặc đất nhiễm bệnh.
– Môi trường ưa thích của bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng là tán cây thấp ẩm ướt, đất thoát nước kém, mật độ trồng dày đặc, vườn sầu riêng ít được chăm sóc.
Trước khi quét thuốc trị nứt thân xì mủ sầu riêng bà con cần cạo nhẹ lớp vỏ cây bị bệnh.
Nếu không điều trị nứt thân xì mủ sầu riêng sẽ gây hại như thế nào?
Một khi nấm mốc đã xâm nhập và tấn công hầu hết các bộ phận trên cây từ thân, cành, lá, trái thì mức độ lây bệnh đã quá cao. Càng nguy hiểm hơn nếu chứng bệnh này gặp điều kiện thời tiết thích hợp. Từ đó vết nứt càng to và nặng hơn mà hậu quả cụ thể nhất chính là trái sầu riêng bị ảnh hưởng trực tiếp gây úng, thối, non trái, khiến sản lượng thu hoạch thất thoát, kéo theo tác động vô cùng xấu đến nguồn thu nhập của bà con.
Tình trạng nứt thân xì mủ sầu riêng có thể xảy ra ở mọi thời điểm cây sinh trưởng tốt và nhanh. Vì vậy nếu không điều trị kịp thời sẽ gây khó khăn cho công tác quản lý sâu bệnh dịch hại.
Những dấu hiệu cho thấy cần phải trị nứt thân xì mủ sầu riêng
Căn bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng do Phytophthora gây ra chính là một trong bệnh nguy hiểm hàng đầu đối với cây trồng nói chung và sầu riêng nói riêng. Loài sinh vật này chỉ chờ cơ hội để tấn công cây vì chúng luôn có sẵn trong đất. Mặt khác, Phytophthora còn lây lan qua gió và nước. Nó không chỉ sống, phát triển trên thân cành và rễ, mà có thể nói ở tất cả các bộ phận của cây đều có thể bị nhiễm bệnh, kể cả những khu vực ngóc ngách trên lá, ngọn, trái (gây tình trạng úng hỏng, thối đít trái).
Vết nứt dài ở trên thân sau đó chảy nhựa có màu nâu đen.
Bệnh xì mủ thường diễn ra âm thầm. Đây cũng chính là đặc tính lặng lẽ đặc thù. Có lẽ vì vậy mà các nhà vườn giàu kinh nghiệm thường ví von chúng hệt như một căn bệnh ung thư quái ác, âm thầm cướp đi sự sống của cây. Để xử lý kịp thời và áp dụng các loại thuốc trị nứt thân xì mủ sầu riêng thần tốc và hiệu quả, nhà vườn cần phát hiện bệnh nhanh nhất có thể và điều trị dứt điểm. Bởi vì khi cây đã bệnh nặng sẽ khó xử lý, tốn kém, khả năng dứt bệnh cũng rất thấp.
Để làm được việc nhận biết bệnh từ đầu, bà con mình cần thường xuyên đi thăm vườn và thăm vào thời điểm từ sáng sớm. Vì đây là lúc vị trí bệnh sẽ tươm nước trên thân rõ rệt, rất dễ nhận biết khi cây mới có bệnh.
Nếu các vết loét đã hiện nhiều hơn trên thân và ăn vào lõi cây sầu riêng, bên trong thân sẽ có hiện tượng rỉ ra chất cô đặc như kẹo singum. Đây là lúc bệnh tiến đến giai đoạn xì mủ. Vết loét xì mủ sẽ càng ngày càng to và lan rộng ra toàn thân. Thậm chí nếu gặp điều kiện thời tiết độ ẩm tăng cao và mưa kéo dài liên tục, vết loét sẽ lây lan mạnh đến mức các cành to trên cây sầu riêng cũng gần như phải bỏ đi.
Dấu hiệu cho biết cần phải trị nứt thân xì mủ sầu riêng còn xuất hiện trên lá và thường gặp ở cây con. Lúc này, bề mặt lá sẽ hiện các đốm nâu bị sũng nước, lá chuyển dần sang vàng và cây héo rũ.
Căn bệnh nguy hiểm hàng đầu đối với cây sầu riêng.
Một khi rễ cây sầu đã có triệu chứng xì mủ là lúc bệnh đang ở cấp độ cao hơn, khó phát hiện và khó chữa trị hơn nhiều lần. Lúc này, bà con chỉ có thể theo dõi và điều trị bằng thuốc cho cây sầu vì không thể cạo sạch hoàn toàn vết bệnh nữa, bởi chúng đã ăn sâu vào bộ rễ khi nằm sâu dưới mặt đất. Khi này, phần rễ trong đất sẽ thối rữa và có màu nâu.
Dấu hiệu bệnh trên trái: Những đốm bệnh úng nước, sau đó mới khô dần và ngày càng to hơn, có màu nâu sẫm hoặc đen. Đồng thời, trên trái cũng có lớp mốc trắng phủ phủ kín đốm bệnh, trái non bị rụng sớm hơn. Phần cơm trái bị thối do vỏ nứt ra từ đầu khi trái chưa kịp lớn.
Những cách phòng ngừa trị nứt thân xì mủ sầu riêng hiệu quả
Phòng ngừa nứt thân xì mủ sầu riêng
Phương pháp trị nứt thân xì mủ hiệu quả nhất cần phải bắt đầu từ khâu lựa chọn cây giống khỏe. Ngay từ bước này, bà con cần chọn thật cẩn thận cây sầu riêng giống kháng bệnh tốt. Sau đó hãy tiến hành tạo rãnh thoát nước, trồng sầu riêng cách khoảng trung bình từ 8 x 8 m, riêng khoảng cách các tán cây khoảng từ 10 x 10m,… Thêm nữa là cần chọn cẩn thận đất trồng (khu đất bằng hoặc bán bằng phẳng), phân bón (ưu tiên phân hữu cơ nhằm cải thiện cấu trúc đất, cân bằng độ pH), tìm nguồn nước không chứa mầm bệnh. Những việc này giúp hạn chế khả năng tồn tại của nấm bệnh cho vườn sầu riêng.
Chủ động trong công tác phòng ngừa, giúp vườn cây luôn khỏe mạnh, đạt năng suất.
Cách trị nứt thân xì mủ sầu riêng
Ngay khi phát hiện cây sầu bị nứt thân xì mủ, nhanh chóng xử lý bằng cách cắt bỏ và tiêu hủy theo phương pháp đốt hoặc phân hủy.
Lưu ý tiếp theo là cần tạo rãnh thoát nước nhằm tránh ngập úng khi mùa mưa tới.
Đặt lịch thường xuyên cắt tỉa cho phần tán cây không chồng lên nhau, không chạm xéo nhau và cũng không dạt hết cỏ phía ngoài tán cây.
Khi vào giai đoạn thu hoạch, cần buộc trái sầu vào túi kín, nhằm tránh để trái chạm mặt đất.
Trị nứt thân xì mủ cũng tùy theo mức độ và giống cây vì bà con không nhất thiết phải loại bỏ chúng hoàn toàn. Dựa trên tình trạng các vết loét, tính chất nghiêm trọng của chúng mà bà con có thể chữa lành chúng bằng các sản phẩm trị nứt thân xì mủ sầu riêng của Tanixa.
Nứt thân xì mủ sầu riêng cần được xử lý nhanh chóng.
Biện pháp phòng ngừa và điều trị nứt thân xì mủ.
Cần chủ động thiết lặp chu kỳ ngừa bệnh cho cây sầu riêng
– Đối với giai đoạn sinh trưởng: cần quan tâm vấn đề tẩy rong rêu trên thân, nấm hồng, đốm rong, tảo đỏ trên lá, đây là các ổ mầm bệnh có nguy cơ rất cao dẫn đến nứt thân xì mủ.
1 chai Clear Max 500ml/ 300-400 lít nước (Phun tắm cây)
Rửa vườn - Sạch rong rêu - Sạch nấm bệnh - Hiệu quả nhanh - Không bị tái - Không để lại màu
– Giai đoạn mang trái nhỏ: ứng dụng các dòng thuốc sinh học lưu dẫn để ngăn ngừa, đây cũng là yếu tố để góp phần cho vườn sạch bệnh và lớn trái.
1 chai BioQue 500ml + 1 chai Silver Max 500ml /400 lít nước
(Phun trái, mặt trong lá và thân cành)
Chuyên trị nấm phổ rộng.
Tiếp xúc - Nội hấp - Thấm sâu - Kéo dài.
Rửa bông - Ức chế Ethylene
Chống rụng do Ethylene
Tăng hiệu lực thuốc
Giải pháp xử lý bệnh triệt để trong tình huống áp lực bệnh cao
Bước 0: Xử lý nguy cơ bội nhiễm, cô lập mầm bệnh
Khi thấy vườn có biểu hiện xì mủ, khoan vội tác động thuốc mà quan sát kỹ vết bệnh, xem ngoài phần nhựa chảy ra còn đối tượng tạo vết thương nào không? Như ấu trùng xén tóc, mọt đục cành. Đây là đối tượng tí hon nhưng sức tàn phá trên vườn mạnh, đặc biệt thường đi chung với bệnh xì mủ.
Cách xử lý:
– Bị mọt ở những cành khô hay không còn khả năng mang trái, thì cắt và mang đi nơi khác để hạn chế mật số trong vườn.
– Ứng dụng cử phun:
1 chai Feed Max 250ml + 1 chai Stick Max 100ml /200 lít nước (Phun thân cành)
Lưu ý: Cần phun toàn vườn để hạn chế mọt nhân mật số và nơi vị trí quan sát có lổ mọt nhiều thì phun đẫm.
Bước 1: Khoanh vùng, xử lý vết bệnh (sau bước 0 hai đến ba ngày nếu có)
– Xử lý ngay tại vết xì mủ
– Thao tác
+ Rọc vết bệnh theo chiều dọc thân, cành cây (dùng dao hoặc vật sắc bén) để tăng tiếp xúc của thuốc.
+ Pha Clear Max 500ml cho 100 lít nước, phun vào vị trí vết bệnh và tắm cây
Rửa vườn - Sạch rong rêu - Sạch nấm bệnh - Hiệu quả nhanh - Không bị tái - Không để lại màu
– Ưu điểm:
+ Vết bệnh khô sau 48 giờ.
+ Không ảnh hưởng da cây, cây hồi phục và phát triển nhanh sau khi hết xì mủ.
Lưu ý: Nếu cây quá yếu lá cần phải tăng lực cây bằng cách tưới gốc Vermi Max + Vi sinh Tanixa Bio B 160 LS trước khi tiến hành bước 2
Bước 2: Xử lý mầm bệnh tiềm ẩn trong mạch cây (Sau bước 1 một đến hai ngày)
Cơ chế lây lan của vi sinh vật giống nấm trong điều kiện thuận lợi là có thể mọc đuôi để di chuyển trong các mạch cây để lây lan và gây hại. Sử dùng sản phẩm lưu dẫn giúp tuần hoàn và di chuyển tới từng ngóc ngách trong cây để ngừa và tiêu diệt Phytophthora.
Phun lá, mặt trong và mặt ngoài lá: 500 ml Tanixa Bio Que + 500 ml Tanixa Protek Max/400 lít nước
Chuyên trị nấm phổ rộng.
Tiếp xúc - Nội hấp - Thấm sâu - Kéo dài.
Ngăn ngừa nứt thân xì mủ. Tạo miễn dịch - ngăn ngừa thối rễ. Tăng hiệu quả thuốc bệnh. Lân lưu dẫn 2 chiều làm bông
Tưới gốc: 500 ml Tanixa Bio Que/400 lít nước. Mỗi gốc 20 lít.
Chuyên trị nấm phổ rộng.
Tiếp xúc - Nội hấp - Thấm sâu - Kéo dài.
– Ưu điểm:
+ Diệt nấm, bào tử, vi khuẩn từ trong ra ngoài, từ ngoài vào trong. Tanixa Bio Que lưu dẫn từ gốc đến ngọn trong vòng 12 tiếng.
+ Không ảnh hưởng đến lá và trái non.
Bước 3: Tăng lực cây, cung cấp dinh dưỡng hấp thu nhanh
– Phun lá, mặt trong và mặt ngoài lá: 1 kg Tanixa Anti Shock + 200 ml Tanixa Bio B 160 L + 20 gram Tanixa Bio B 160 S/200 lít
Tanixa Anti shock – Dày lá, chống rụng, chống sốc nhiệt
Tanixa Bio B160L – Đối kháng vi khuẩn và nấm gây bệnh, Ủ phân và phục hồi cây stress, ngừa nứt than xì mủ, xốp đất
Tanixa Bio B160S – Đối kháng vi khuẩn và nấm gây bệnh, Ủ phân và phục hồi cây stress, ngừa nứt than xì mủ, xốp đất
– Tưới gốc: 500 ml Vermi Max + 500 ml Tanixa Cal Mag TE + 200 ml Tanixa Bio B 160 L + 20 gram Tanixa Bio B 160 S/200 lít. Mỗi gốc 20 lít
Dịch trùn quế lên men vi sinh TANIXA - Nano vi lượng - Nano Chitosan - Tổ hợp vi sinh hơn 80 chủng - USA chuyển giao
Giải pháp cân bằng pH cho đất.
Chuyên dùng cho đất pH thấp, đất chua & đất phèn
Tanixa Bio B160L – Đối kháng vi khuẩn và nấm gây bệnh, Ủ phân và phục hồi cây stress, ngừa nứt than xì mủ, xốp đất
Tanixa Bio B160S – Đối kháng vi khuẩn và nấm gây bệnh, Ủ phân và phục hồi cây stress, ngừa nứt than xì mủ, xốp đất
– Ưu điểm:
+ Làm xốp đất tiếp tục để đất giữ được phân, thoát nước tốt hơn và vi khuẩn gây hại bị ức chế
+ Đưa vi sinh vào để kích kháng và tăng hiệu quả hoạt động của rễ, …
+ Nâng pH, cung cấp dinh dưỡng dễ tiêu để cây hồi phục nhanh.
Sầu riêng là cây trồng mang giá trị kinh tế cao, tuy nhiên cũng đòi hỏi nhiều về kỹ thuật chăm sóc, đặc biệt là phòng trị các loại nấm bệnh, như nứt thân xì mủ. Trên đây là các giải pháp đơn giản để ngừa và trị nứt thân xì mủ trên cây sầu riêng. Nhà vườn nên chủ động trong công tác phòng ngừa, để vườn cây luôn khỏe mạnh, đạt năng suất và chất lượng cao ở mỗi vụ trồng.